Prawa spółdzielców pod kontrolą Trybunału Konstytucyjnego
Prawa spółdzielców pod kontrolą TK
We wtorek (16.12.2014 r) o godzinie 9:00 odbędzie się rozprawa w sprawie K 60/13 dotycząca przepisów obowiązującego prawa spółdzielczego ograniczających prawa właścicieli lokali w spółdzielniach mieszkaniowych. Sprawa dotyczy tych, którzy nabyli od spółdzielni odrębną własność lokalu. Przedmiotem oceny będą zapisy art. 27 w związku z art. 241 oraz art. 26, ust 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.
Przepisy te stanowią, że wspólnota mieszkaniowa może powstać w budynku spółdzielczym z mocy prawa dopiero wtedy, kiedy w takim budynku w odrębną własność zostaną przekształcone wszystkie lokale mieszkalne (art. 26 ust 1 usm). Ponadto wspólnota może powstać w budynku spółdzielczym na wniosek tylko wtedy, kiedy właściciele ponad połowy lokali w budynku podejmą taką uchwałę (art. 241 usm). Na dodatek, dopóki w budynku spółdzielczym nie powstanie wspólnota, zarząd przymusowy sprawuje spółdzielnia mieszkaniowa (art. 27 usm).
W każdych innych zasobach mieszkaniowych wspólnota powstaje z mocy prawa po ustanowieniu odrębnej własności na pierwszym lokalu. Tylko nie w spółdzielniach mieszkaniowych. To właśnie wskazywany we wniosku brak równości wobec prawa różnych grup obywateli w podobnej sytuacji.
Gdy Trybunał przychyli się do wniosku to w spółdzielczych wspólnotach (dla każdej oddzielnie) obowiązywał będzie ten przepis Ustawy o własności lokali
Art. 30.
1. Zarząd lub zarządca, któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1, jest obowiązany:
1) dokonywać rozliczeń przez rachunek bankowy,
2) składać właścicielom lokali roczne sprawozdanie ze swojej działalności,
3) zwoływać zebranie ogółu właścicieli co najmniej raz w roku, nie później niż w pierwszym kwartale każdego roku.
Jak wynika z powyższych przepisów dla każdej wspólnoty w spółdzielni będzie musiał być prowadzony oddzielny rachunek bankowy. Po zakończeniu roku obrachunkowego prezes będzie musiał przedstawić rozliczenie wpływów i wydatków każdej wspólnocie oddzielnie za poprzedni rok. Nie będzie już wspólnego wora, w którym nie można się niczego doliczyć, bo nam prezesi odmawiają dostępu do podstawowych dokumentów.
Zobaczymy jak interpretuje się prawo własności zapisane w Konstytucji (niewątpliwie przysługujące osobom w wyodrębnioną własnością lokali) w zestawieniu z zawiłym i trudnym w kontrolowaniu procesem podejmowania decyzji zarządczych w spółdzielniach mieszkaniowych (o patologiach w tym zakresie można pisać bez końca)
Ponadto przedmiotem badania przez TK będzie kwestia powiązania członkostwa w spółdzielniach mieszkaniowych z posiadaniem lokalu w zasobach spółdzielni. Dziś sytuacja wygląda w ten sposób, że o wielu decyzjach finansowych wobec nieruchomości mogą się wypowiadać członkowie spółdzielni nie posiadający mieszkań (np. pracownicy spółdzielni), a nie mają prawa głosu właściciele mieszkań wyodrębnionych (jeżeli nie posiadają członkostwa w spółdzielni).
Przedmiotem badania zgodności z Konstytucją będą także kwestie, co dzieje się z majątkiem wspólnym spółdzielni w procesie ustanawiania odrębnej własności lokali. Sprawa poważna gdyż dotycząca np. dróg dojazdowych, parkingów, terenów zielonych, pawilonów użytkowych, których jakość i stan w jakim się znajdują w sposób znaczny wpływają na wartość mieszkań i lokali w pobliskich budynkach.